《六国论》全文注音版

liùguólùnsūxúnběisòng六国论苏洵（北宋）liùguópòmièfēibīngbúlìzhànbúshànbìzàilùqínlùqínér六国破灭，非兵不利，战不善，弊在赂秦。赂秦而lìkuīpòmièzhīdàoyěhuòyuēliùguóhùsàngshuàilùqínyē力亏，破灭之道也。或曰：六国互丧，率赂秦耶yuēbúlùzhěyǐlùzhěsànggàishīqiángyuánbùnéngdúwángùyuē曰：不赂者以赂者丧。盖失强援，不能独完。故曰bìzàilùqínyě弊在赂秦也。qínyǐgōngqǔzhīwàixiǎozéhuòyìdàzédéchéngjiàoqínzhī秦以攻取之外，小则获邑，大则得城。较秦之suǒdéyǔzhànshèngérdézhěqíshíbǎibèizhūhóuzhīsuǒwángyǔ所得，与战胜而得者，其实百倍；诸侯之所亡，与zhànbàiérwángzhěqíshíyìbǎibèizéqínzhīsuǒdàyùzhūhóuzhīsuǒ战败而亡者，其实亦百倍。则秦之所大欲，诸侯之所dàhuàngùbúzàizhànyǐsījuéxiānzǔfùpùshuānglùzhǎnjīngjí大患，固不在战矣。思厥先祖父，暴霜露，斩荆棘，yǐyǒuchǐcùnzhīdìzǐsūnshìzhībùshènxījǔyǐyǔrénrúqìcǎojiè以有尺寸之地。子孙视之不甚惜，举以予人，如弃草芥。jīnrìgēwǔchéngmíngrìgēshíchéngránhòudéyīxīānqǐnqǐshìsì今日割五城，明日割十城，然后得一夕安寝。起视四jìngérqínbīngyòuzhìyǐránzézhūhóuzhīdìyǒuxiànbàoqínzhīyùwú境，而秦兵又至矣。然则诸侯之地有限，暴秦之欲无érqiángruòshèngfùyǐpànyǐyānfèngzhīmífánqīnzhīyùjígùbùzhàn厌，奉之弥繁，侵之愈急。故不战而强弱胜负已判矣。zhìyúdiānfùlǐgùyírángǔrényúnyǐdìshìqínyóubàoxīnjiùhuǒ至于颠覆，理固宜然。古人云：“以地事秦，犹抱薪救火，xīnbújìnhuǒbúmiècǐyándézhī薪不尽，火不灭。”此言得之。qírénwèichánglùqínzhōngjìwǔguóqiānmièhézāiyǔyíngérbúzhù齐人未尝赂秦，终继五国迁灭，何哉与嬴而不助wǔguóyěwǔguójìsàngqíyìbùmiǎnyǐyànzhàozhījūnshǐyǒuyuǎn五国也。五国既丧，齐亦不免矣。燕赵之君，始有远lüènéngshǒuqítǔyìbùlùqínshìgùyānsuīxiǎoguóérhòuwángsī略，能守其土，义不赂秦。是故燕虽小国而后亡，斯yòngbīngzhīxiàoyězhìdānyǐjīngqīngwéijìshǐsùhuòyānzhàocháng用兵之效也。至丹以荆卿为计，始速祸焉。赵尝wǔzhànyúqínèrbàiérsānshènghòuqínjīzhàozhězàilǐmùliánquè五战于秦，二败而三胜。后秦击赵者再，李牧连却zhījìmùyǐchánzhūhándānwéijùnxīqíyòngwǔérbùzhōngyěqiěyān之。洎牧以谗诛，邯郸为郡，惜其用武而不终也。且燕zhàochùqíngémièdàijìnzhījìkěwèizhìlìgūwēizhànbàiérwáng赵处秦革灭殆尽之际，可谓智力孤危，战败而亡，chéngbùdéyǐxiàngshǐsānguógèàiqídìqírénwùfùyúqíncìkè诚不得已。向使三国各爱其地，齐人勿附于秦，刺客bùxíngliángjiàngyóuzàizéshèngfùzhīshùcúnwángzhīlǐtǎngyǔ不行，良将犹在，则胜负之数，存亡之理，当与qínxiāngjiàohuòwèiyìliáng秦相较，或未易量。wūhūyǐlùqínzhīdìfēngtiānxiàzhīmóuchényǐshìqínzhīxīnlǐ呜呼！以赂秦之地封天下之谋臣，以事秦之心礼tiānxiàzhīqícáibìnglìxīxiàngzéwúkǒngqínrénshízhībùdéxiàyàn天下之奇才，并力西向，则吾恐秦人食之不得下咽yě也。bēifúyǒurúcǐzhīshìérwéiqínrénjīwēizhīsuǒjiérìxuēyuè悲夫！有如此之势，而为秦人积威之所劫，日削月gēyǐqūyúwángwéiguózhěwúshǐwéijīwēizhīsuǒjiézāi割，以趋于亡。为国者无使为积威之所劫哉。fúliùguóyǔqínjiēzhūhóuqíshìruòyúqínéryóuyǒukěyǐbùlùér夫六国与秦皆诸侯，其势弱于秦，而犹有可以不赂而shèngzhīzhīshìgǒuyǐtiānxiàzhīdàércóngliùguópòwángzhīgùshì胜之之势。苟以天下之大，而从六国破亡之，shìyòuzàiliùguóxiàyǐ是又在六国下矣。