罗马拼音
閩南語拼音進階研習
一、 複習佮練習
,一,聲母
p ph m b 字母
讀音 ㄅ ㄆ ㄇ 帽
t th n l 字母
讀音 ㄉ ㄊ ㄋ ㄌ
ts tsh s j 字母
讀音 ㄗ ㄘ ㄙ ㄖ無捲舌
k kh g ng 字母
讀音 ㄍ ㄎ 鵝 硬
h 字母
讀音 ㄏ
,二,韻母
a i u e o o? 字母
讀音 ㄚ ㄧ ㄨ ㄝ ㄜ ㄛ
m n ng 字母
合喙音 讀音 ㄣ ㄥ
,三,複合韻母
ai au am an ang
ia iu io im in ing iau iam ian iang
iong
ua ui ue un uai uan uang
ong
練習一、聲母,韻母
pa la sa thi ki ni mu tu ju ge he
phe
tso kho to ngo? tsho? bo?
練習二、聲母,複合韻母
ai : thai sai hai nai au : tau phau tsau lau am : tsham kham tham an : kan san gan
ang : hang sang jang ia : tshia ngia tia
iu : kiu tsiu siu
io : tio hio phio
im : tshim kim sim in : jin ngi bin
ing : sing tsing khing iau : liau piau giau iam : tiam tshiam hiam ian : sian thian khian iang : liang khiang siang ua : tua kua nua
ui : tsui sui jui ue : tshue khue mue un : thun tsun lun uai : kuai guai huai uan : buan suan khuan uang : khuang
ong : ngong bong khong iong : tiong tsiong tshiong
,四,聲調,拼音練習
一聲 二聲 三聲 四聲 五聲 六聲 七聲 八聲
sai H,? p, pih ka?u k,u tshiu?? lo?k 獅 虎 豹 鱉 猴 狗 象 鹿
1. 先韻母再聲母,由後而前,
2. 先以第一聲調拼音,再以動物聲調轉換。
練習三、第二聲 ,虎h,?、滾k,n,
p, gu, i, si, k,ng ts,n l,m g,n ng,? b,i t,ng
si,ng tshi, b,n s,ng thi,m tsia?n
練習四、第三聲 ,豹p,、棍k,n,
s, p,i k,u th,n kh,m ts,ng tsh, si, li, tsh,n
ts,m gi,n ki,m t,ng thio?ng
練習五、第五聲,猴ka?u、群ku?n,
pa? sa?i tha?u la?n ha?m ta?ng ki? tshia? siu? gi?n tsi?m jia?n kia?m bo?ng kio?ng
練習六、第七聲,象tshiu??、近ku?n,
ba? ma?i tha?u tsa?n ha?m ta?ng khi? sia?
tshiu? ki?n gi?m tsia?n khia?m lo?ng sio?ng
,五,入聲調,四聲,八聲,
母音,,h、p、t、k,
母音,h ?輕聲喉音
,獅?鱉,a?ah i?ih u?uh e?eh o?oh o??o?h
,獅?鹿,a?a?h i?i?h u?u?h e?e?h o?o?h o??o??h
母音,p ?合唇音,由m演變而來
,獅?鱉,am?ap im?ip
,獅?鹿,am?a?p im?i?p
母音,t ?舌尖內上牙齦,由n演變而來 ,獅?鱉,an?at in?it un?ut
,獅?鹿,an?a?t in?i?t un?u?t 母音,k ?舌根喉音,由ng演變而來 ,獅?鱉,ang?ak ing?ik ong?ok ,獅?鹿,ang?a?k ing?i?k ong?o?k
練習七、第四聲,鱉pih,
kah thih suh kheh ioh to?h tshap sip that tshit khut pak tsek bok
練習八、第八聲,鹿lo?k,
sa?h tsi?h tu?h khe?h tio?h to??h tsa?p li?p ta?t tsi?t pu?t ba?k si?k to?k
,六,轉調,語詞拼音練習
1.「雙字」或「多字」語詞,最後一個字不會變聲
調,其他前面的字會轉聲調。
2.第一佮第五聲調會轉成第七聲調。
3. 第二聲調會轉成第一聲調。
4. 第三聲調會轉成第二聲調。
5. 第七聲調會轉成第三聲調。
6. 第四聲調之母音,h會轉成第二聲調。其他,母
音,p、t、k,則會轉成第八聲調。
7. 第八聲調,母音,h、p、t、k,會轉成第四聲調。 ※在多語詞中,在「字」與「字」之間,必須用「-」
連接,這個符號通常稱做「hyphen」
練習九、一五聲?七聲,15?7獅猴?象, ma-ma, , kim-san, , hun-tshue, , sin-khu, , hue-kan, , te?-au, , tsi?ng-hu?n, ,kia?m-ts,i, , ki?-ku,i, ,
練習十、二聲?一聲,2?1虎?獅,
si,-khu,, , ts,n-pi?, , h,e-sio, , l,ng-ts,i, , n,g-sim, ,
練習十一、三聲?二聲,3?2豹?虎, tsh,i-ta, , k,i-tio?ng, , k,u-bu?, , ti,ng-siong, , tsh,n-pn?g, ,
練習十二、七聲?三聲,7?3象?豹, tio?ng-i,u, , be?-tsh,i, , ta?i-ts,, , bi?-s,?, , tua?-h,n, ,
練習十三、四聲h?二聲,4h?2鱉h?虎, ah-bah, , khuah-to??, , bih-sio-tshue
, ,
keh-piah, , suh-k,ng, ,
練習十四、四聲?八聲,4?8鱉?鹿, thit-tho?, , sok-to??, , kek-kh,i, , kut-tha?u, , sip-kh,, ,
練習十五、八聲?四聲,8?4象?豹, ha?k-ha?u, , ti?t-tsiap, , tsa?p-h,e, ,
lio?k-te?, , tsia?h-pn?g, ,
,七,鼻音,鼻化韻,
1.m、n、ng三個字母,無論是做「聲母」抑是做「韻母」,字的本身就是「鼻化韻」。
2.其他字母所拼的字,若是帶鼻音,要佇字尾加兩個「nn」,嘛會使佇的正徬頂面寫一個細字「n」。 3.b、l、g三個聲母所拼的音字,攏無帶細字「n」的鼻音,是用m、n、ng三個字母做聲母拼音。
練習十六、鼻音
hia?-ti?, , kiu?-b,, , se?-ko?, ,
tsi,-ku,nn, ,t,nn-ta?u, ,kinn-ts,ng, ,
※一個的句子「頭一字」佮「專有名詞」用大寫。
練習十七、俗語唸看覓,歇後語唸看覓
1.Sann-ji?t bo? liu peh-tsiu?nn tshiu? .
, ,
2.Tua?-tsa?ng tshiu?-kha u? ,m-n?g .
, ,
3.Tsue? gu? tann bo? p,n ., , 4.Hi?ng lia?u tse? , kh, li,u ke ., , 5.Oo-ah-tshu, , ki,n k,ng tu,-tu, ., , 6.Tua?-b,o phah s,-i? .,tua?-tshut-tshi, , ,
7.Sun kap a-m, kh,n .,t,n-kong-s,o , , 8.Kheh-la?ng tshing-e? .,tsiok-ha?i
, ,
9.S, ni, ke-, pu,nn kin tha?u .,tua?-tha?u-ke, ,
10.Lio?k ji? .,go?o-s,-sann
, ,
練習十八、詩句唸看覓,儘量毋通寫漢字,
Ing-hio?ng
Kh,-tsh, bu,n-hun na? tsia?h-pn?g
u?n-ton?g lo?ng kho? goa?
bu?n-b, tsua?n-tsa?i ta?k-ha?ng ga?u
phok-, o-l,
kah-, thiann
ing-hio?ng ing-hio?ng
la?ng-la?ng kio? gua? te?-it-mia?
pi,nn-s,u ts,-sit bo? go, hu?n
pi?n-tua?nn kiam la?m-nua?
p, su lua?--la?ng sio?ng-k,i ga?u
th,-tshi, h,-la?ng
ts, tua?-ko
bo? m?-tio?h bo? m?-tio?h
si,nn la?ng kio? gua? si? ing-hio?ng
練習十九、短文閱讀練習
Iau-ku, teh tuè
Sì-go?o-tsãp nî tsi?ng it-puann lâng ê sing-uãh
khuân-k,ng , nä-s„ uë-thang ko?o tiõh j…t-siông sann-t?g pá
pak-t,o , to tsin muá-tsiok looh .
Uë kì-tit tsò gín-ná ê sî-täi , nä siünn beh kä pë-bú thó lân-san tsînn khì bé sì-siù-á , tian-tò lóng uë thó phê thiànn ,
sün-suà koh sàng lí ts…t-k, : “ Tshenn tsiãh to bô a , koh ü thang phãk-kuann ? ”
Tiãt-piãt t„ hit-ê nî-täi , läu-pë iü koh s„ tsò
thuân-kàu-tsiá ê ka-ti?ng , tãk-k,o guçh tu, kàu-huë so?o siu
ê siä-lé , s…t-tsäi s„ tsin iú-hän . Täm-põh ê siu-j…p beh
iúnn-tsh„ kui-kháu-tsàu , tû-liáu pi?ng-sî ê tsiãh , tshing ,
i?ng í-guä , iáu koh to ho?o gín-á thãk-tsheh , nä bô
“ khiäm t?g n, to?o ” beh n, ü huat-to?o thang to?o uãh .
Guán tsò lâng ê kiánn-jî--ê , ma? tsai-iánn ka-k„ pe-bú ê
sin-kh,o . Tsóng-s„ khu,nn-tiõh pãt-lâng in tau ê gín-á , tãk sî-tsün lóng ü tsînn thang bé sì-siù-á lâi tsiãh , luë-sim put-lí
him-siän . Khuànn lâng tshiú thçh sì-siù-á , ts…t-tshùi
ts…t-tshùi tsam , lán khiä leh pinn-a , tshùi-nuä s„
khõk-khõk tin leh ho?o giàn .
Ü sî-tsün khuànn tshù-pinn ê thit-thô puänn , tshùi tsiãh kah tsãp-tsãp kiò , sim-kuann s…t-tsäi s„ ngiau kah
tòng-buë-tiâu .
Ü ts…t-pái kek-piah kap guá tsiok ti-kí ê Kim-Kok-á , tshiú giãh ts…t-ki ki-á-ping , bän-niá i?ng tshu,-tûn kâm
ts…t--ë , bän-niá koh i?ng ts…h nä ts…t--ë , guá n?g-lu,
bãk-tsiu s„ tuè leh kim-kim siòng , tshùi-nuä s„ it-t…t kýt
tu, nâ-âu luçh .
Tng-sî tsin-tsiànn s„ t,ng-buë-tiâu , tsiü hó-tánn kä khui tshu, : “ Kim-Kok-á ! bô lí ki-á-ping ma tsioh guá ts„nn
ts…t tsh,i . ” I iah tsiânn hó-sim giãh tu, guá ê tshu, lâi . Hit
sî-tsün ná ü leh kuán-thäi i s„-?-s„ ü uë sing , tuä-tshu,
khui-khui , ts…h t,i tshu,-nuä koh tshun t?g-t?g , tuä-tuä-ë to kä ts„nn-luçh-khì .
Hó-sí-?-sí ná-a tsiah tú-hó , guán ma-ma khiâ tsü-tsuán-tshia , h?g-h?g tu, tshù t?g--lâi , khuànn-tiõh tsiah-ni tsing-tshái ê ts…t-bo?o , hiông-hiông ná hué-ke liãh-kông : “ A-Tsiong-á ! l, s„ iau-ku, teh tué , bô thang tsiãh nih ? ! ”
Ts…t-ë j…p-khì tshù-läi , ma-ma ke-m?g-tsh,ng g„m leh
it-t…t sut ,tsh,i koh ?-tsai thang thi?ng : “ Tsiânn-s…t hia
buë kiàn-siàu ! ” n?g-ki kha-kut lóng oo-tshenn kiam gi?ng-hueh , s„ hông siu-lí kah kim-tãk-tãk , sì-ê hiann-tsé ma kä guá tshi, kah l…h-kh,o-kha , häi guá sim-chi?ng
ut-tsut ku,-nä j…t . ,摘錄自「欠一角銀的人情味」,
,八,漢字轉寫拼音&符號標記注意事項
1.漢字主要的四個聲調,若讀做閩南語,大概80%
有下面幾項情形的轉調。
2.漢字第一聲?台語第一聲
3.漢字第二聲?台語第五聲
4.漢字第三聲?台語第二聲
5.漢字第四聲?台語第三或七聲
※符號標記注意事項
1.聲調符號要標佇「母音」頂面。ts,ng
2.複合母音,要標佇「介音」後面的母音。khu,
3.無論偌濟母音,一定以「a」為主。lia?u la?i
4.拄著「oo」,要標佇第一個。tho?o 練習廿 字詞紲接
1.詩, ,?詩歌, ,?歌手, , 2.靈, ,?靈感, ,?感動, , 3.主, ,?主要, ,?要緊, , 4. 麵, ,?麵粉, ,?粉鳥, , 5. 車, ,?車輪, ,?輪框, , 6. 廚, ,?廚房, ,?房間, , 7. 養, ,?養女, ,?女性, , 8. 欠, ,?欠錢, ,?錢財, , ※拄著濟字詞,雖然頭前的字會轉聲調,總是嘛愛代先注本調。
練習廿一 注意頭前的字攏愛注本調
理由, , 關心, , 料想, , 傷本, , 朋友, , 善良, , 溫暖, , 參加, ,
練習廿二 注意頭前的字攏愛注本調
火雞母, , 鳥仔粑, , 心肝頭, , 酒矸仔, , 三輪車, , 運動場, , 千里眼, , 拳頭母, ,
練習廿三 句子譯成拼音,有底線是一個複字詞, 1.幼齒賣檳榔。, , 2.紅媠烏大扮,皮膚擱白蒼蒼。
, , 3.新娘媠噹噹,褲底破一空。
, , 4.搖跤無才,搖豬無刣。
, , 5.唐山過台灣,心肝激歸丸。
, ,
二、 文,讀音,白音,字、語音,
白音,字、語音,,
二 三 四 五 一
, , , , , , , , , ,
六 七 八 九 十 , , , , , , , , , , 讀音,讀音,,
一 二 三 四 五 , , , , , , , , , ,
六 七 八 九 十 , , , , , , , , , ,
練習廿四、文白音練習
八仙, , 八月, , 五股, , 伍仁豆沙, , 二二八, , 兩岸, , 三重埔, , 三重, , 一生, , 一個, , 九份仔, , 九二一, , 六甲, , 六合路, , 十全, , 十七, , 四重溪, , 四季, ,
練習廿五、文白音練習
1. 陳老爺愛啉陳年的葡萄酒。
, , 2. 林先生有一片樹林。
, , 3. 人生愛珍惜生命。
, , 4. 金山街仔佇山頂。
, ,
5. 尪某佇水溝邊ㄚ溝通。
, , 6. 天仙美女唯天頂下凡。
, , 7. 落雨天愛唱「港都夜雨」。
, , 8. 上班愛坐上北的車。
, , 9. 有人道理講甲有條有段。
, , 10. 同窗ㄟ講話足對同。
, ,